Historia ya Ngao ya Jamii Tanzania
Ngao ya Jamii Tanzania ilianzishwa mwaka 2001 kwa mechi ya watani wa jadi, Simba SC dhidi ya Yanga SC. Katika fainali ya kwanza, Yanga iliibuka na ushindi wa mabao 2-1 kupitia Edibily Lunyamila na Ally Yussuph ‘Tigana’, huku bao la Simba likifungwa na Steven Mapunda ‘Garincha’.
Shindano hili limewahi kusimama mara kadhaa kutokana na changamoto mbalimbali, lakini tangu kurejea mwaka 2009 limeendelea kuchezwa kila mwaka.
Mfumo wa Mashindano
- Hapo awali: Bingwa wa Ligi Kuu alicheza na timu ya pili kwenye msimamo.
- Baadae: Bingwa wa ligi alikabiliana na mshindi wa Kombe la FA. Ikiwa timu moja imeshinda mataji yote, basi bingwa wa ligi hukutana na mshindi wa pili wa ligi.
- Kuanzia 2023: Mfumo mpya ulihusisha timu nne – tatu za juu kwenye Ligi Kuu na mshindi wa Kombe la FA. Ikiwa bingwa wa ligi ndiye mshindi wa Kombe la FA, basi timu nne za juu kwenye ligi hushiriki.
Michuano ya Hivi Karibuni
- 2023: Simba, Yanga, Azam na Singida Fountain Gate.
- 2024: Yanga, Azam, Simba na Coastal Union.
Rekodi za Simba SC
- Fainali walizocheza: 14
- Ngao walizoshinda: 10
- Ushindi wa kwanza: 2002 dhidi ya Yanga (4-1)
- Ushindi wa karibuni: 2023 dhidi ya Yanga (penalti 3-1 baada ya sare tasa)
- Jumla ya ushindi: dhidi ya Yanga (5), Azam (2), Mtibwa Sugar (2), Namungo (1)
- Mechi walizopoteza: 4 (zote dhidi ya Yanga)
Rekodi za Yanga SC
- Fainali walizocheza: 15
- Ngao walizoshinda: 8
- Ushindi wa kwanza: 2001 dhidi ya Simba (2-1)
- Ushindi wa karibuni: 2024 dhidi ya Azam (4-1)
- Jumla ya ushindi: dhidi ya Simba (4), Azam (4)
- Mechi walizopoteza: 7 (5 dhidi ya Simba, 1 dhidi ya Azam, 1 dhidi ya Mtibwa Sugar)
Hitimisho
Tangu kuanzishwa kwake, Ngao ya Jamii imeendelea kuwa kipimo cha ubora wa vilabu vikubwa vya Tanzania. Simba na Yanga wamedhihirisha ubabe wao, wakibeba nafasi kubwa ya mataji na kuifanya mechi ya Ngao ya Jamii kuwa kivutio kikuu cha mashabiki wa soka nchini.